Locatie: Rotterdam
Aantal wooneenheden: twee portieken met totaal 7 woningen
Type woning: Hoogbouw
Ambitieniveau: Stap-voor-stap naar all-electric
Type product: Collectief Hybride Systeem
Type project: Projectmatige renovatie
Type woning: Hoogbouw
Woonstad Energy Challange
Aanleiding
Nederland telt een kleine 900.000 portieketagewoningen, waarvan een groot deel in het bezit is van woningcorporaties. De woningen zijn relatief klein van afmeting en de isolatie is vaak matig, waardoor een all-electric upgrade te kostbaar is. Bovendien ontbreekt de ruimte voor een warmtapwater voorraadvat. Toch moeten ook deze woningen voor 2050 van het gas af en energieneutraal functioneren. Onder andere woningcorporatie Woonstad Rotterdam wil haar woningen zo snel mogelijk en in bewoonde staat verduurzamen. De grootste sociale huisvester van Rotterdam daagde daarom diverse marktpartijen uit om een oplossing uit te werken, met een zo hoog mogelijke CO₂-reductie per geïnvesteerde euro. Het Collectief Hybride Systeem van Breman Woningbeheer en Itho Daalderop werd als één van de winnaars gekozen.
Ambitieniveau
Woonstad Rotterdam heeft ongeveer 53.000 huurwoningen in haar portefeuille, waarvan ca. 20% inmiddels is verduurzaamd, vertelt voorzitter van de Raad van Bestuur Maria Molenaar. “We hebben dus nog een lange weg te gaan. De uitdaging hierbij ligt in de bestaande bouw. Hoe kunnen we de verduurzaming van onze bewoners betaalbaar houden voor bewoners en overlast tot een minimum beperken?” Het antwoord hierop is het Collectief Hybride Systeem.
Werkwijze
In plaats van grootschalig te renoveren en isoleren, kunnen woningcorporaties eerst per vier woningen één lucht/water-warmtepomp op het dak laten plaatsen. Dankzij de hybride warmtepomp kan de bestaande cv-ketel in de woningen in eerste instantie behouden blijven. Hierdoor is het mogelijk om in het voor- en naseizoen de woningen all-electric te verwarmen, terwijl in de koude wintermaanden de cv-ketel bijspringt. Bovendien draagt de cv-ketel zorg voor het warmtapwater. Zo wordt de levensduur van de cv-ketel aanzienlijk verlengd, terwijl bewoners profiteren van een lagere energierekening. De woningcorporatie zelf kan de CO2-uitstoot flink reduceren.
Gekozen oplossing
Bij het Collectief Hybride systeem wordt één lucht/water-warmtepomp per 3 tot 4 appartementen geïnstalleerd. Breman ontwikkelde hiervoor een dakmodule waarin het binnendeel van de warmtepomp, de omvormer voor de PV-panelen en het buffervat slim geïntegreerd zijn. Edwin Suttorp, directeur van Breman Woningbeheer Zuid-West: “Het doel van onze oplossing is om zoveel mogelijk CO2 per geïnvesteerde euro te reduceren. Daarnaast houdt deze oplossing maximaal rekening met bewoners, door overlast te beperken. Ook hoeft geen woonruimte ingeleverd te worden. Perspectief voor bewoners staat voorop.”
“Door met één warmtepomp meerdere woningen hybride te maken, worden de kosten per woning geminimaliseerd”, vertelt Hilbert den Boef, regiomanager sales bij Itho Daalderop. “In de toekomst, wanneer de woningen isolatie technisch worden verbeterd, dan kan de cv-ketel eenvoudig uit het klimaatsysteem worden verwijderd. Vanaf dat moment functioneert het Collectief Hybride Systeem standalone én all-electric.”
Verloop project
Als pilotproject zijn twee maatwerkunits voor de zeven woningen geïnstalleerd, die de komende tijd actief gemonitord zullen worden. De intentie is om het systeem vervolgens grootschalig uit te rollen.
Projectpartners
Het Collectief Hybride Systeem is bedacht, ontwikkeld en geleverd door Breman en Itho Daalderop. Breman Schoorsteentechniek heeft de schoorsteenmodules ontworpen en deze geprefabriceerd, terwijl Itho Daalderop de warmtepompen heeft geleverd en nauw betrokken is geweest bij het engineeren. Hierdoor passen de modules gemakkelijk op alle bestaande bouwkundige schoorsteenkanalen in Nederland en gekoppeld worden aan de lucht/water warmtepompen van Itho Daalderop.